مشاوران املاک؛ حکمرانان محلی حوزه مسکن
متغیرهای مختلفی بر بازار مسکن موثرند. در این بین، نقش مشاورین املاک که در جایگاه حکمرانان و فعالان مدیریت بازارهای محلی مسکن را ایفا می‌کنند، قابل چشم‌پوشی نیست. بنابراین نمی‌توان از مدیریت بازار مسکن صحبت کرد، اما صحبتی از نظارت و پایش عملکرد فعالان بازار مسکن به میان نیاورد.
موج ورود جوانان و تحصیل‌کرده‌ها به بازار مشاوره خرید و فروش مسکن
در سال‌های اخیر، موج‌های زیادی در هدایت نیروی کار جوان و با انگیزه به بازارهای مختلف آمده است. یک و نیم دهه‌ی قبل، خیلی‌ها راهی بازار بازاریابی شبکه‌ای شدند. بعدها موج فعالیت در بازار بورس و طلا و دلار، بازار رمز ارزها و در نهایت بازار مسکن، جزو گزینه‌های مهم برای جوانان و به خصوص تحصیل‌کرده‌ها بوده است.
یکی از املاکی‌های مطرح تهران، به اذعان تیم بازرسی و نظارت وزارت راه و شهرسازی، حدود ۵۴۰ مشاور املاک دارد. افرادی که بعضا بدلیل فقدان قرارداد معتبر و منسجم، با یک بنگاه املاک همکاری می‌کنند تا در صورت حصول نتیجه و عقد قرارداد، درصدی یا مبلغی را نصیب خود کنند.
بیشترین فعالیت در فضای مجازی توسط این دسته از مشاورین املاک صورت می‌پذیرد. قیمت‌گذاری املاک، انتشار تصاویر و فیلم از واحدهای مسکونی و تجاری و غیره، مشاورین را به صف اول ارتباط مردم با فعالان بازار مسکن تبدیل کرده است.
گره خوردن حق‌الزحمه مشاورین و بنگاه‌های املاک به مبلغ معامله؛ شروع سوداگری در بازار مسکن
یکی از نکات مهمی که بسیاری از کارشناسان و صاحب‌نظران به آن ایراد گرفته‌اند، وابستگی حق‌الزحمه مشاورین املاک به ارزش معامله است. در واقع خریدار و فروشنده باید درصدی از ارزش معامله را به عنوان کمیسیون بپردازند. اینکه درصد این کمیسیون توسط املاکی‌ها رعایت نمی‌شود موضوع بحث ما نیست. آنچه اهمیت دارد:
- اولا: الزام به ثبت رسمی و الکترونیک کلیه‌ی معاملات خرید و فروش و رهن و اجاره در سامانه ثبت معاملات الکترونیک مسکن است
- ثانیا: تعیین مبلغی به صورت پلکانی برای خدمات مختلف املاکی‌ها نظیر بازدید، کارشناسی ملک، کارشناسی اسناد رسمی، ثبت معامله و نظایر آن است که بسته به استان و شهرستان و منطقه متفاوت و متغیر باشد. در واقع وابستگی کمیسیون معاملات به ارزش معامله برداشته شود.
ساماندهی مشاورین املاک
یکی از دغدغه‌هایی که طی ۷ سال اخیر داشتم و پیگیر آن بودم، ساماندهی کلیه‌ی فعالان بازار مسکن بودند. مطابق با تخمین‌های همکاران وزارت راه و شهرسازی، حدودا یک میلیون نفر در بازار مسکن فعال هستند که به جرات می‌توان گفت حدود یک پنجم آن شفاف هستند و دارای پروانه‌های فعالیت رسمی هستند.
با روی کار آمدن تیم جدید در وزارت راه و شهرسازی و وزارت مهندس بذرپاش، تحول جدی به صورت سیستمی و میدانی در مدیریت بازار مسکن شکل گرفت. از سوی دیگر سامانه نوین اصناف بستر بسیار خوبی برای مدیریت پروانه‌های صنفی حوزه مسکن را فراهم آورد.
در جلسه هفتاد و ششم هیات مقررات‌زدایی، مصوب شد کلیه‌ی مشاوران املاک، اطلاعات خود را ثبت و کارت مشاور املاک دریافت نمایند.
پس از این مصوبه، قابلیت ثبت اطلاعات و صدور کارت برای مشاورین املاک فراهم شده است. دارندگان پروانه‌های صنفی معامله املاک می‌بایست وارد پانل کاربری خود در سامانه نوین اصناف شده و نسبت به ثبت اطلاعات مشاور املاک اقدام نمایند.
سرویس استعلام مشاور املاک در اختیار کلیه‌ی دستگاه‌ها و عموم مردم قرار داده شده است.
